Kurs wspinaczkowy to dobry początek, aby rozpocząć swoją przygodę ze skałami, a także udoskonalić swoje umiejętności. O tym, jaki kurs wspinaczkowy wybrać, czym kierować się przy jego wyborze, jakie są rodzaje kursów oraz gdzie zrobić kurs wspinaczkowy dowiesz się z tego wpisu.
Rodzaje wspinaczki
Na początku warto zastanowić się nad tym, jakie są rodzaje wspinaczki, następnie zdecydować, jaki jej rodzaj chcemy uprawiać, a dopiero później zdecydować, jaki kurs wspinaczkowy będzie dla nas odpowiedni, a nawet, jaką ścieżkę edukacji powinniśmy przejść, aby jak najlepiej przygotować się do naszej przyszłej działalności. W tym artykule skupimy się na podziale wspinaczki ze względu na sposób osadzania punktów do asekuracji, gdyż to ma największe znaczenie na początku „kariery wspinaczkowej”. I tak wyróżniamy:
- wspinaczkę sportową, gdy drogi po których się wspinamy są wyposażone w stałe punkty do asekuracji, np. ringi, plakietki, spity,
- wspinaczkę tradycyjną, gdy na drodze nie ma zainstalowanych punktów, do których można wpinać ekspresy.
Warto dodać, że najczęściej wspinaczkę sportową uprawia się w skałkach, a tradycyjną w górach wysokich, np. Tatrach. Nie ma jednak na to reguły. Wyłania się z tego druga klasyfikacja, gdyż jeśli weźmiemy pod uwagę charakter miejsc, w których się wspinamy, to możemy wyróżnić bouldering, wspinaczkę halową, wspinaczkę skałkową, wspinaczkę górską lub wysokogórską wspinaczkę wielkościanową (Big Wall-ową). Poza boulderingiem i wspinaczką halową, pozostałe odmiany wspinaczki można uprawiać na dwa sposoby: sportowy i klasyczny.
Kurs wspinaczkowy — po co go robić?
Odpowiedzi na to pytanie najczęściej szukają osoby, które już wspinają się na ściance i właśnie tam przeszły wstępne przeszkolenie. Nierzadko zdarza się, że są to osoby, które zostały przeszkolone przez znajomych. Jednak czy taka wiedza wystarczy, aby mieć pewność, że nabyliśmy odpowiednie umiejętności i podczas wspinaczki możemy czuć się pewnie i bezpiecznie? Z całą pewnością nie!
Przede wszystkim warto wiedzieć, że asekuracja na wędkę nieco różni się od asekuracji podczas prowadzenia drogi wspinaczkowej. Niezależnie od tego, na jakim sprzęcie asekurowaliście do tej pory, warto rozszerzyć swoją wiedzę oraz skorygować błędy pod okiem doświadczonej i wykwalifikowanej osoby. Dlaczego jest to ważne? Ponieważ ucząc się od znajomych, nie macie pewności, czy dobrze przekazują Wam wiedzę i tłumaczą, dlaczego pewne rzeczy należy robić właśnie tak, a nie inaczej?
Kurs wspinaczkowy dla osób doświadczonych i początkujących
Kurs wspinaczkowy prowadzony jest przez wykwalifikowaną osobę — instruktora wspinaczki, który przede wszystkim uczy i tłumaczy od podstaw jak najkorzystniej podejść do tematu asekuracji. Ponadto wyłapuje i koryguje błędy. Dlatego też, jeśli jesteś samoukiem, to na kursie wspinaczki możesz sprawdzić, czy to, co robisz, jest bezpieczne zarówno dla Ciebie, jak i dla Twoich wspinaczkowych partnerów. Dowiesz się także, czy Twoje wspinaczkowe działania są „zgodne ze sztuką”. Kurs wspinaczkowy to świetny wybór dla osób, które jeszcze nigdy nie miały styczności z tego typu aktywnością. Osoby początkujące, które nigdy wcześniej się nie wspinały i nie asekurowały, mają okazję nauczyć się tego pod okiem doświadczonych osób i od podstaw budować dobre nawyki.
Asekuracja to jednak nie wszystko. Czego jeszcze nauczysz się na kursie wspinaczkowym?
W zależności od rodzaju kursu:
- Poszerzysz swoją wiedzę o to, jak poprawnie opuszczać partnera po skończonej drodze wspinaczkowej,
- dowiesz się, jak bezpiecznie przewiązywać się w stanowisku,
- nauczysz się jak zjechać po linie,
- jak wspinać się w zespole,
- jak poradzić sobie w sytuacjach awaryjnych,
- a nawet jak asekurować się, kiedy na drodze nie ma stałych punktów do asekuracji.
Od czego zacząć edukację wspinaczkową?
Skoro wiemy już, że możemy wspinać się na drogach wyposażonych w stałe punkty do asekuracji lub takich, na których takich punktów brakuje oraz, że warto przejść profesjonalne szkolenie, to warto zadać sobie pytanie: Od czego zacząć edukację wspinaczkową? Odpowiedź jest prosta: edukację wspinaczkową należy rozpocząć od nauki wspinaczki po drogach ubezpieczonych. Dlaczego? Gdyż podstawą dla bezpiecznego wspinania jest nauka poprawnej asekuracji podczas wspinania, na którą składa się wiele elementów. Najbezpieczniej nauczyć się jej, gdy na zastanych drogach wspinaczkowych znajdują się już punkty do asekuracji.
Można powiedzieć, że wspinaczka na własnej asekuracji (tradycyjna), to wyższy poziom i warto uczyć się zakładania własnych „przelotów”, gdy czujemy się komfortowo wspinając się po drogach sportowych. Następnie, gdy ukończymy cykl szkoleń w skałkach (po drogach sportowych i tradycyjnych), można myśleć o kursie taternickim letnim, a następnie zimowym oraz wspinaczce wysokogórskiej.
Zatem zdecydujesz, jakiego rodzaju wspinaczka Cię interesuje, to łatwiej będzie Ci zdecydować, nie tylko, który kurs będzie dla Ciebie właściwy, ale jaką ścieżkę edukacji wybrać, gdyż zwykle kursy wspinaczkowe dzielą się na dwa rodzaje, różnią się one zakresem materiału, jaki jest „przerabiany na kursie”. Najprostszym podziałek kursów wspinaczkowych jest klasyfikacja na:
- Kurs skałkowy po drogach ubezpieczonych (sportowych) – dla osób początkujących,
- Kurs wspinaczki po drogach nieubezpieczonych (tradycyjnych) – dla osób, które już się wspinają.
Jakie są rodzaje kursów wspinaczkowych dla osób początkujących?
Jeśli nigdy się nie wspinałeś/aś lub masz niewielkie doświadczenie na ściance wspinaczkowej to zacznij od szkoleń w skałkach, które obejmują wspinacie po drogach wyposażonych w stałe punkty do asekuracji. W zależności od tego, czy chcesz wspinać się tylko w skałkach po drogach, które mają jeden odcinek czy po drogach dłuższych, tak zwanych wielowyciągowych, dobierz rodzaj szkolenia, pamiętając przy tym, że minimalne umiejętności potrzebne do samodzielnej wspinaczki skałkowej to to: asekuracja partnera, prowadzenie dróg wspinaczkowych, przewiązywanie się w stanowisku i samodzielny zjazd po linie.
Podstawowy kurs wspinaczkowy – czego się nauczysz?
Podstawowy kurs wspinaczkowy jest przeznaczony dla osób zupełnie początkujących, nawet takich, które nigdy wcześniej nie miały do czynienia ze wspinaczką. Program obejmuje naukę asekuracji oraz wspinania po drogach wyposażonych w stałe punkty do asekuracji, na drogach, które mają tylko jeden odcinek. Najlepiej, jeśli taki kurs wspinaczkowy trwa 4 dni, gdyż jest to czas optymalny do tego, aby nabyć i utrwalić podstawowe umiejętności, które umożliwiają samodzielne wspinanie w skałach. Krótsze kursy nie są w stanie kompleksowo przygotować do wspinaczki w skałkach i mają zdecydowanie uszczuplony program.
Na podstawowym kursie wspinaczkowym, który realizujemy w naszej Akademii Wspinania climb2change przede wszystkim zapoznasz się ze sprzętem do wspinaczki oraz niezbędnymi pojęciami i nauczysz się:
- Poprawnej asekuracji, poprawnego wiązania się liną do uprzęży, właściwego korzystania z przyrządów do asekuracji,
- jak bezpiecznie opuścić swojego partnera po tym, jak skończy drogę wspinaczkową,
- jak prowadzić drogi wspinaczkowe oraz poprawnie korzystać z ekspresów i wpinać do nich linę,
- co zrobić po skończonej drodze, czyli jak bezpiecznie przewiązać się w stanowisku i zostać opuszczonym w dół,
- jak samodzielnie zjechać po linie,
- jak przygotować stanowisko do wspinania na tzw. „wędkę”,
- oraz jak rozwiązać sytuacje awaryjne, które mogą pojawić się podczas wspinaczki skałkowej, np. jak wycofać się z drogi, której nie potrafimy przejść do końca.
Podstawowy kurs wspinaczkowy polecamy osobom, które chcą się wspinać rekreacyjnie lub z dziećmi oraz osobom, które chcą przeżyć ciekawą przygodę.
Kurs skałkowy – czego się nauczysz?
Drugim rodzajem kursu dla osób początkujących lub takich, które mają niewielkie doświadczenie jest kurs skałkowy. Jego program jest rozszerzony o wspinaczkę po drogach wielowyciągowych i jest to najbardziej kompleksowe szkolenie dla osób, które chcą wspinać się sportowo w Polsce i na świcie. Oprócz umiejętności z kursu podstawowego, zdobędziesz również inne kompetencje:
- jak samemu zbudować stanowisko ze stałych punktów,
- w jaki sposób asekurować osobę, która wspina się do nas z dołu, gdy my jesteśmy już na górnym stanowisku,
- jak rozwiązywać drobne sytuacje awaryjne, np. jak wycofać się z drogi, której nie potrafimy przejść do końca,
- jak zjeżdżać z dró wielowyciągowych drogi zjechać z tak zwaną przesiadką pomiędzy odcinkami.
Kurs skałkowy w Dolinkach Podkrakowskich w szczególności polecamy osobom, które:
- nigdy wcześniej się nie wspinały,
- mają małe doświadczenie wspinaczkowe,
- już się wspinają, ale chcą usystematyzować swoją wiedzę,
- chcą się wspinać w skałkach, po drogach ubezpieczonych zarówno w Polsce, jak i na świecie.
Kurs skałkowy w Dolinkach Podkrakowskich, który realizujemy z naszą Akademią Wspinania climb2change na Jurze Krakowsko Częstochowskiej zarezerwujesz TUTAJ.
Rodzaje kursów wspinaczkowych dla osób zaawansowanych, czyli takich, które już się wspinają i umieją asekurować
Kurs wspinaczki skalnej PZA – dla kogo?
Kurs wspinaczki skalnej PZA ma bardzo rozbudowany program, gdyż obejmuje zakres wspinaczki sportowej oraz tradycyjnej i odradzamy go osobom zupełnie początkującym. Aby jak najlepiej wykorzystać dni spędzone na tym szkoleniu, warto mieć ukończony co najmniej podstawowy kurs wspinaczkowy oraz samodzielnie wspinać się po drogach o trudnościach V w skali UIAA. Pozwoli to swobodnie wspinać się na drogach, które nie są wyposażone w stałe punkty do asekuracji oraz przyspieszy wszelkie operacje linowe. Będąc pewnym swoich umiejętności na drogach sportowych, łatwiej będzie ci przyswoić wiedzę o asekuracji, jaka ma zastosowanie w górach.
Na tym kursie nie tracimy czasu na podstawy lecz sprawdzamy Twoje umiejętności asekuracji, weryfikujemy Twój poziom wspinaczkowy i od razu przechodzimy do wspinaczki na drogach wielowyciągowych oraz tradycyjnych.
Jeśli już się wspinasz i myślisz o wspinaczce w Tatrach, górach wysokich lub o kursie taternickim, to właśnie Kurs wspinaczki skalnej PZA będzie dla Ciebie odpowiedni. Jeśli nie masz takich aspiracji, podstawowy kurs wspinaczkowy lub Kurs skałkowy może okazać się dla Ciebie wystarczający.
Kurs wspinaczki skalnej PZA nauczysz się:
- jak zakładać własne punkty do asekuracji za pomocą „kości”,
- korzystania z punktów stworzonych przez naturę,
- jak budować stanowiska z gotowych punktów do asekuracji oraz z własnych punktów asekuracyjnych,
- wspinać się w zespole, po drogach wielowyciągowych – asekurować partnera, który wspina się na drugiego i zjeżdżać po linie,
- jak rozwiązywać drobne sytuacje awaryjne – np. podchodzić po linie za pomocą węzłów samozaciskowych, tak zwanych „prusików”.
Kurs wspinaczki skalnej PZA polecamy osobom, które już się wspinają oraz chcą wspinać się w górach wysokich i wziąć udział w kursie taternickim.
Podstawowy kurs wspinaczki skalnej — kurs skałkowy możesz zarezerwować TUTAJ
Kurs wspinaczki na własnej asekuracji — kurs zaawansowany
Weekendowy kurs wspinaczki na własnej asekuracji, czyli po drogach nieubezpieczonych to szkolenie dla osób, które już się wspinają, umieją asekurować oraz swobodnie wspinać po drogach ubezpieczonych. Na tym kursie nauczysz się zakładania własnych punktów asekuracyjnych oraz wspinania w zespole po drogach wielowyciągowych nieubezpieczonych. W programie jest również rozwiązywanie drobnych sytuacji awaryjnych.
Podczas kursu wspinaczki na własnej asekuracji nabędziesz takie umiejętności jak:
- Zakładanie własnych punktów do asekuracji za pomocą „kości”,
- korzystanie z punktów asekuracyjnych stworzonych przez naturę,
- budowanie stanowiska z własnych punktów asekuracyjnych,
- wspinanie się w zespole, po drogach dwuwyciągowych – asekurowanie partnera, który wspina się na drugiego i zjeżdżanie po linie,
- rozwiązywanie drobnych sytuacji awaryjnych – np. podchodzenie po linie za pomocą węzłów samozaciskowych, tak zwanych „prusików”.
Kurs wspinaczki na własnej asekuracji polecamy osobom, które:
- Są po kursie skałkowym lub kursie wspinaczki PZA – warunek obowiązkowy,
- chcą się wspinać na własnej asekuracji,
- już się wspinają i chcą podszkolić swoje umiejętności i usystematyzować swoją wiedzę,
- które chcą wspinać się w górach wysokich i wziąć udział w kursie taternickim.
Kurs wspinaczki na własnej asekuracji zarezerwujesz TUTAJ
Weekendowy kurs wspinaczki skalnej PZA
Weekendowy kurs wspinaczki skalnej PZA w Dolinkach Podkrakowskich to ukłon w stronę osób, które chcą wziąć udział w szkoleniu, ale nie chcą poświęcać na nie zbyt dużo dni urlopowych. Dlatego też kurs jest rozłożony na 2 weekendy (piątek-niedziela), podczas których realizujemy program 6 dniowego szkolenia kursu wspinaczki skalnej. W trakcie spotkań nabędziesz wszystkie te umiejętności, które wymienione są w programie.
Miejsce na weekendowym kursie wspinaczkowym na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej zarezerwujesz TUTAJ
Climbing Day — czyli możliwość poznania, czym jest wspinaczka
Dzień wspinaczki skałkowej na Jurze, czyli Climbing Day to doskonała okazja do tego, aby spróbować swoich sił we wspinaczce. Spędzić aktywnie dzień i poczuć, czym jest wspinanie w skałach. Jest to 1-dniowy kurs wspinaczkowy, podczas którego masz możliwość sprawdzenia, czy ten sport jest właśnie dla Ciebie. Wystarczą chęci, dobry humor i trampki. O resztę zadbamy my!
Podczas 1 -dniowego szkolenia Climbing Day pod okiem instruktora:
- Zapoznasz się ze sprzętem do wspinania,
- poznasz zasady bezpieczeństwa obowiązujące podczas wspinaczki,
- nabędziesz podstawowe umiejętności potrzebne do uprawiania wspinaczki.
Kurs jest także świetną okazją do aktywnego spędzenia czasu na świeżym powietrzu. Miejsce na Climbing Day zarezerwujesz TUTAJ
Kurs wspinaczkowy na ściance — sprawdź, czy to sport dla Ciebie
Są osoby, które z chęcią chciałyby spróbować swoich sił i poznać czym jest wspinaczka, jednak niekoniecznie od razu chcą ruszać w teren. Właśnie dla takich osób idealnym wyborem jest kurs wspinaczki na ściance.
2-dniowy, weekendowy kurs wspinaczkowy na ściance to doskonała okazja do:
- Zapoznania się ze sprzętem i jego obsługą,
- poznania zasad asekuracji partnera wspinaczkowego,
- wspinania się z górną asekuracją na „wędkę”,
- poprowadzenia wytycznej drogi wspinaczkowej z użyciem ekspresów wspinaczkowych,
- nauczenia się bezpiecznego opuszczania partnera po skończonej drodze wspinaczkowej,
- nabycia umiejętności bezpiecznego odpadania od ścianki wspinaczkowej
To także okazja do aktywnego spędzenia dnia i spróbowania czegoś nowego. Kto wie – może to będzie początek nowej przygody i narodzenia się wspinaczkowej pasji?
Miejsce na kursie wspinaczkowy na ściance w Krakowie możesz zarezerwować TUTAJ
Czy instruktor wspinaczki musi miec uprawnienia PZA?
To dość często pojawiające się pytanie, dlatego postaramy się na nie odpowiedzieć i wyjaśnić, czy instruktor wspinaczki musi mieć uprawnienia PZA (Polskiego Związku Alpinizmu). Zacznijmy od tego, że w Polsce są dwa rodzaje uprawnień do szkoleń:
- uprawnienia państwowe, który ma każdy instruktor sportu i rekreacji ruchowej, czy to wspinaczki, czy innej dyscypliny.
- dodatkowe uprawnienia „zdobyte” w PZA, podczas zrobienia kursu w tej instytucji. Są to tak zwane uprawnienia branżowe. Można je porównać do uprawnień, które nadaje np. PZN (Polski Związek Narciarstwa) swoim stowarzyszonym instruktorom.
Aktualnie w Polsce nie ma żadnych przepisów prawnych, które zobowiązują instruktorów sportu do posiadania uprawnień branżowych. Zawody są wolne i można szkolić również bez uprawnień, choć akurat takich praktyk i instruktorów nie polecamy!
Warto natomiast wiedzieć o kilku ważnych sprawach:
- Instruktorzy sportu są szkoleni przez instruktorów PZA, odbywają staż u instruktorów PZA oraz szkolą ramię w ramię z instruktorami PZA.
- W szkołach z licencją PZA szkolą instruktorzy bez licencji PZA, a w szkołach bez licencji PZA szkolą instruktorzy PZA.
Co to znaczy dobry instruktor?
Tak naprawdę, jeśli instruktor jest „dobry”, co oznacza, że posiada umiejętności metodyczne do przekazywania wiedzy i robi to w sposób profesjonalny i bezpieczny, to rodzaj uprawnień nie ma żadnego znaczenia. Instruktorzy PZA promują siebie samych, jako najlepszych, sugerując, że to jedyna instytucja, która prowadzi weryfikację umiejętności instruktorów oraz wyznacza standardy szkoleniowe. O ile to pierwsze jest prawdą – nie ma w Polsce drugiej instytucji podobnej do PZA, o tyle nie jest prawdą, że to jedyna instytucja, która szkoli przyszłych instruktorów.
Poza kompetencjami wspinaczkowymi (tak zwanym wykazem przejść, który trzeba przedstawić gdy zdobywa się uprawnienia) instruktorów PZA organizacja ta w żaden sposób nie weryfikuje tego, w jaki sposób instruktorzy Ci prowadzą zajęcia oraz jakie standardy są zachowane w szkołach licencjonowanych przez ten związek. Nie ma żadnej kontroli świadczenia usług oraz realizowania programu według wytycznych. Ponadto program kursu rekomendowanego przez PZA wymaga zmiany, gdyż nie jest dostosowany do obecnych potrzeb. Nadmienimy jeszcze, że instruktorów PZA szkolących w skałkach jest naprawdę niewielu. Większość instruktorów prowadzących podstawowe kursy wspinaczki to instruktorzy sportu. Szkolą tak samo dobrze, a czasem lepiej niż instruktorzy branżowi.
Jak wybrać instruktora wspinaczki?
Nauczyciel nauczycielowi nierówny, prawda? Dlatego najlepiej poszukać opinii, popytać znajomych, zapytać się, kto jak pracuje. Warto jednak wiedzieć, że jest coś takiego, jak „syndrom sztokholmski”. Po szkoleniu każdy poleci instruktora, u którego robił szkolenie, mimo że nie ma porównania do innego.
Akademia Wspinania climb2change
Jak pewnie wiecie, mamy swoją szkołę wspinania i pod marką Akademia Wspinania climb2change działamy wiele lat. My, czyli Darek Woźniczka i Pola Kryża. Darek ma ponad 25 lat stażu wspinaczkowego, a od ponad 10 lat jest instruktorem wspinaczki skałkowej. Doświadczenie instruktorskie zdobywał pod okiem instruktorów PZA oraz w szkołach licencjonowanych przez PZA. Pola zdobywała doświadczenie instruktorskie pod okiem Darka oraz innych instruktorów. Możecie spotkać się z nami na kursach wspinaczkowych i kursach via ferrata.
Instruktorzy wspinaczki w Akademii Wspinania Climb2Change
W naszej szkole wspinania nie działamy sami. W szkoleniach letnich i zimowych pomagają nam również:
- Dawid „Napięty” Woźniak — instruktor wspinaczki. Propagator polskich skał i wspinania w polskich skałach. Twórca wielu trudnych dróg w polskich skałach.
- Rysiek Emilewicz „Rysiaczek” – jeden z najlepszych, jeśli nie najlepszy instruktor wspinaczki skalnej PZA. Wspina się już ponad 30 lat, szkoli równie długo. Jest ikoną wśród polskich wspinaczy, prawdziwą legendą wspinaczkową, o czym można przekonać się na naszych kursach wspinaczkowych.
- Mateusz Kopczyński — instruktor wspinaczki. Wieloletni, doświadczony instruktor. Na co dzień prowadzi sekcje wspinaczkowe na krakowskim Avatarze.
- Grzegorz Hajny – instruktor wspinaczki skalnej PZA. Zawodowo szkoli od ponad 15 lat. Instruktor spod znaku VI.7. Zawsze uśmiechnięty i pomocny. Profesjonalnie przygotuje was do wspinaczkowej działalności.
- Mikołaj Lau – instruktor wspinaczki i przyszły przewodnik tatrzański. Jego pasja jest wyjątkowa, a sposób przekazywania wiedzy metodyczny i poukładany. Najbardziej lubi prowadzić kursy wspinaczkowe i szkolenia skiturowe.
- Mirek Zieliński– Międzynarodowy przewodnik wysokogórski UIMLA, przewodnik tatrzański, ratownik TOPR. Jest także przewodnikiem tatrzańskim III klasy oraz instruktorem wspinaczki i kanioningu. Jak nikt inny przygotuje Was do bezpiecznego poruszania się po górach podczas kursu zimowej turystyki wysokogórskiej. Uwaga! Nachalnie zaraża innych swoimi pasjami!
- Szymon Tatar – Międzynarodowy przewodnik wysokogórski UIMLA, przewodnik tatrzański, ratownik TOPR i GOPR. Góral spod samiućkich Tater! Z jego rodziny wywodzi się wielu przewodników tatrzańskich i ratowników górskich. Ratownik ochotnik TOPR i GOPR oraz ratownik medyczny. Międzynarodowy przewodnik.
- Rafał Zmarz – starszy instruktor ratownictwa górskiego GOPR, szef szkolenia grupy podhalańskiej GOPR. Wspinanie, narty i góry to jego pasja. Przyjacielski, pogodny. Jego doświadczenie górskie jest bezcenne! Ratownik zawodowy GOPR. Szef szkolenia Grupy Podhalańskiej GOPR.
Przeczytaj więcej artykułów dotyczących wspinaczki:
- 8 najczęstszych obaw początkującego wspinacza
- Jakie buty wspinaczkowe kupić? – poradnik dla początkujących
- Wspinaczkowy savoir vivre, czyli zasady zachowania w skałach
